Ütünün keşfi

Sıcak yaz aylarında penyelerden birini giyiyor birini çıkartıyoruz. Kirliler tepecikler oluştururken ütü yapmaya ayrılan zaman da katlanıyor. Evlerin ‘olmazsa olmaz’larından ütüleri daha yakından tanıyalım mı?

Özenli giyinmek her çağda önemsenmiştir. Kırışıklıklardan kurtulmuş giysilerse özenli giyimin en önemli göstergesi olmuştur. Ütü, bu ihtiyaçtan kaynakla uzun uğraşlar sonucunda keşfedildi.

İlk ütüler

Ütünün en ilkel hali; odun, cam, mermer, taş gibi malzemelerin ısıtılıp giysilerin üzerinde gezdirilmesiyle ortaya çıktı. Bu yöntem kullanılarak en uzun süre demir plakalardan yararlanıldı. Demir plakaların hemen soğuması insanları yeni arayışlara itti ve içi oyuk ütüler yapıldı. Oyuklara kor ya da kömür doldurularak ütünün sıcaklığını daha uzun süre koruması sağlanmıştı. Artık ütüler daha geç soğuyor fakat ağırlığı sebebiyle yerinden kalkmıyordu. 

Antik çağdan bir ütü

Tutma yeri olan bir demir parçasıyla ütüleme işlemi ilk kez 17’nci yüzyılda gerçekleşti. 19’uncu yüzyıla gelindiğinde ocakta ısıtılan ütülerin kullanımı yaygınlaşmıştı. 16 Şubat 1858’de, W. Vandenburg ve J. Harvey elbise yenlerinin ve pantolonların daha rahat ütülenmesini sağlayan bir ütü tahtasının patentini aldılar.

Günümüzde ütülerin kullanımı son derece kolay

Elektrikli ütünün bulunması

Henry W. Seely, 1882 yılında ilk kez ütünün taban kısmını ısıtmak için elektrik kullanarak elektrikli ütüyü buldu. 1883 yılındaysa yine kendi yaptığı kablosuz ütüyle güvenlik koşullarını artırdı. Ne yazık ki elektriğin yeni yaygınlaşması ve satışların düşüklüğü nedeniyle ticari bir başarı yakalayamadı.

Katlanabilir ütüleme tahtasının ilk patenti, 1875 yılında John B. Porter tarafından alındı. 1905 yılında ilk kez son derece hafif elektrikli ütü piyasaya sürüldü.1926 yılında Eldez isimli bir kuru temizleme firması buharlı ütüyü üretti.

Teknoloji geliştikçe ütülerin biçimi değişti, yeni özellikler kazandı. Bugün pazara sunulan değişik modellerdeki ütüler, biçimiyle atalarını andırsa da sayısız özelliğiyle çok farklı.